Wat is een duurzaam keurmerk?

Je hebt verschillende soorten keurmerken die over duurzaamheid gaan, maar aangezien ik het graag over voeding heb, zal ik in dit blog vooral hebben over voedingskeurmerken. In mijn blog over Fairtrade koffie heb ik al verschillende onderwerpen beschreven. Een duurzaam keurmerk is kort gezegd een soort hulpmiddel of kenmerk op een product wat je ondersteunt bij het maken van een duurzame en/of gezondheidskeuze. Je kunt het vaak herkennen aan het logo van het kenmerk wat op de verpakking van het product terug te vinden is. In dit blog zal ik iets uitgebreider ingaan op de verschillende duurzame keurmerken en waar je rekening mee kan houden bij het doen van je boodschappen.

Welke voedingskeurmerken zijn er?

Door de jaren heen is er nogal wat discussie geweest over verschillende keurmerken, omdat het ook bij sommige keurmerken kan voorkomen dat producenten tegen een goede prijs het keurmerk kunnen kopen, zonder aan de voorwaarden te voldoen. Sommige keurmerken worden ook gebruikt voor reclame in plaats van daadwerkelijk een keurmerk zijn. Onderstaand dan ook de 8 voedingskeurmerken die door de Rijksoverheid en door Milieu centraal zijn onderzocht:

#1 Fairtrade

In mijn blog over Fairtrade koffie, kun je uitgebreid lezen waar Fairtrade voor staat. Fairtrade is een organisatie en keurmerk die de belangen van mens en arbeid centraal stelt. Betere prijzen voor boeren en betere arbeidsomstandigheden. Bij veel mensen ook wel het bekendste keurmerk.

#2 Rainforest Alliance

Rainforest Alliance is een internationale non – profit organisatie die zich inzet om de bossen en het milieu te beschermen, maar ook de mens en arbeider betere werkomstandigheden te geven. Ook zetten ze zich in om klimaatsveranderingen tegen te gaan en te onderzoeken wat er voor nodig is om hier beter mee om te gaan. Waar bijvoorbeeld niet zo veel over wordt gepraat is dat er in de landbouwsector omtrent ‘verhandelde goederen’ zoals, thee, koffie, bananen en chocolade de mensenrechten niet bepaald goed zijn. Zo bestaat bijna 71% van de arbeid uit kinderarbeid. Zo zet Rainforest Alliance zich ook in om programma’s op te zetten die positief bijdragen aan te omstandigheden in deze sector.

#3 UTZ Certified

UTZ Certified is een programma en keurmerk wat is opgericht voor tropische landbouwproducten. Het zet zich in voor duurzamere landbouw, een betere toekomst voor boeren en voor de planeet. Het keurmerk werd in 2002 opgestart als een alternatief voor Max Havelaar. UTZ werkt voornamelijk met grote koffie producenten, waarin Fairtrade vooral met kleinere koffieboeren werkt. Sinds kort is UTZ onderdeel van Rainforest Alliance.

#4 EKO

EKO staat voor biologische afkomst van voeding. Dat wil zeggen dat producten met dit keurmerk geproduceerd worden volgens de Europese regels voor biologische landbouw. EKO eist dat je aan bepaalde normen moet voldoen om dit keurmerk te krijgen. Zo moet niet alleen de landbouw grond aan bepaalde eisen voldoen, maar moeten ook de dieren in bepaalde omstandigheden leven. Dit keurmerk zet zich dus in voor dierenwelzijn, biologische landbouw en onze planeet.

#5 RSPO Palm oil

Roundtable on Sustainable Palm Oil, is de volledige naam van dit keurmerk. Het is een internationale organisatie die is opgericht om de productie en het gebruik van duurzame palmolie te bevorderen. Palmolie is olie uit een palmvrucht en zit in meer producten dan dat je zou denken. Het brengt veel milieuproblemen met zich mee, zoals ontbossing, broeikasuitstoot en biodiversiteitverlies. Palm olie is in potentie een duurzaam product, maar het is vooral de ontbossing en het teeltproces wat schade aanricht. Dit kenmerk beschermt het milieu en de lokale gemeenschappen die afhankelijk zijn van de productie van palm olie voor levensbehoud.

#6 Demeter

Alle producten met dit keurmerk voldoen aan de eisen van biologische landbouw, zoals die in de Europese wetgeving zijn vastgelegd. Er worden dus met met regelmaat onregelmatige keuringen gedaan bij producten die dit keurmerk dragen. De meeste van dit soort producten kun je terug vinden in natuurwinkels.

#7 Beter Leven Keurmerk

Dit keurmerk is over het algemeen bij veel mensen wel bekend. Toen ik begon met vegetarisch eten is dit ook een van de keurmerken die ik vaker in de winkel voorbij zag komen. Het keurmerk staat voor dierenwelzijn. Niet alleen het vlees wat je koopt in de winkel, maar ook melk, eieren en nog veel meer. Vooral wanneer je naar de supermarkt gaat is het niet altijd makkelijk te achterhalen waar je vlees/eieren/melk vandaan komt. Dit keurmerk zou je hierin moet ondersteunen. Nog steeds is dit een groot discussie punt voor velen. Waarom zoveel moeite voor iets wat toch dood is? Een kwetsbaar punt als je het mij vraagt. Het gaat natuurlijk niet alleen om het dier, maar ook over het milieu en de productie van producten, wat weer goed voor onze planeet is. De sterren op het product geven aan hoeveel zorg er wordt gedragen omtrent het dierenwelzijn.

#8 ASC en MSC

Ik heb ervoor gekozen om deze twee samen te zetten, gezien ze allebei over de viskwekerij gaan. Nu hebben vele van ons de documentaire op Netflix ‘Seaspiracy’ vast wel gezien. Nu was ik voor deze documentaire uit kwam al vegetarisch, maar was ik wat minder kritisch omtrent vis. Na het kijken van deze documentaire ben ik zelfs meer kritisch geworden over keurmerken omtrent vis. Voordat ik hierop in ga, eerst even kort over de keurmerken:
ASC = Aquaculture Stewardship Council is een certificeringsprogramma en keurmerk voor vis en zeevruchten. Het zet zich in voor schonere, gezondere en veiligere kweekvis. Ook zet het zich in voor het behoud en herstel van de oceanen en betere levensomstandigheden voor viskwekers en lokale gemeenschappen.
MSC = Marine Stewardship Council is een internationale non- profit organisatie die overbevissing tegen gaat. Ze zetten zich in om de visbestanden te behouden en willen zorgen voor gezondere oceanen. Ze willen de visserij duurzamer maken en zorgen voor een betere levensstandaard van de wereldwijde vissers. Het verschil tussen deze twee keurmerken is dat ACS vooral gaat over kweekvis en MSC over wilde vis.
De keurmerken zijn beide terug te vinden op je product en zou dus van goede bron komen wanneer je een product koopt met dit keurmerk.
De oceanen zijn over bevist, dat betekent dat grote bedrijven kwekerijen ontwikkelen om toch het visje op je bord te krijgen. Helaas heb ik met mijn eigen ogen gezien dat de onderwater wereld er niet best aan toe is. Nu zeg ik niet dat dit alleen komt door de visserij, maar het is er wel een groot onderdeel van.

Conclusie

Er zijn natuurlijk nog meer keurmerken te vinden, maar dit zijn de meest onderzochte en veelvoorkomende keurmerken die je terug zal zien in de winkel. Deze kunnen je dus ook zeker helpen bij je zoektocht of interesse. Ook is het zo dat één product meerdere keurmerken kan bevatten. Het is dan ook vooral belangrijk dat je bij jezelf nagaat wat voor jou belangrijk is. Dan kun je ook wat kritischer onderzoek doen naar een bepaald keurmerk om vervolgens eigen keuzes hierin te maken. En weet dat alle kleine beetjes helpen!